Łagodny rozrost gruczołu krokowego

Rozpoznanie, możliwości terapeutyczne

Łagodny rozrost gruczołu krokowego (BPH – Benign Prostatic Hyperplasia) Rozpoznanie, możliwości terapeutyczne.

Łagodny rozrost prostaty (BPH) jest nienowotworową zmianą występującą w obrębie gruczołu krokowego. Głównym mechanizmem powodującym wystąpienie dolegliwości jest przerost podścieliska oraz komórek epitelium w strefie przejściowej gruczołu. W etiopatogenezie wystąpienia zmian wyróżniamy rolę DHT (dihydrotestosteronu), który jest aktywnym metabolitem testosteronu powstającym przy udziale 5alfa- reduktazy. W literaturze przedmiotu doszukuje się obecnie również związku z zaburzoną apoptozą komórek (zaprogramowanej śmierci komórki). Rozrost prostaty następuje wraz z wiekiem, dlatego też ważne jest okresowe badanie prostaty u urologa. Zaleca się by każdy pacjent od 40 roku życia powinien raz do roku poddać się badaniu prostaty. Celem badana urologicznego jest wykluczenie możliwego wystąpienia nowotworu oraz monitorowanie zmian przerostowych. Oznaczenie PSA całkowitego nie jest potrzebne do rozpoznania BPH, ale jej wartość powinna być zbadana u każdego pacjenta minimum jednokrotnie między 40. a 50. rokiem życia.
Przebieg kliniczny BPH jest wieloetapowy. Rozróżniamy 4 etapy powstawania dolegliwości:

  • Etap 1 Faza zwiększenia objętości gruczołu (BPE – Benign Prostate Enlargement) W tej fazie czynność pęcherza moczowego jest zachowana. Następuje wzrost oporu cewkowego poprzez zwiększone napięcie mięśni otaczających gruczoł krokowy, cewkę oraz szyję pęcherza moczowego. W połączeniu z zmianami przerostowymi gruczołu krokowego następuje predyspozycja do wystąpienia przeszkody podpęcherzowej (BOO – Bladder Outlet Obstruction)
  • Etap 2 Wystąpienie dolegliwości o charakterze przeszkody podpęcherzowej (BOO). Jest to objaw związany z wzrostem masy mięśniowej wypieracza moczu oraz dalszym rozrostem samego gruczołu krokowego. W tym etapie obserwujemy wystąpienie trabekulacji pęcherza moczowego (powstawanie mostów mięśniowych w ścianie pęcherza). W tym stadium dochodzi do zmian naczyniowych. Poprzez zaburzony przepływ krwi uwidacznia się niedokrwienie ściany narządu, co rzutuje na jej funkcję gromadzenia oraz opróżniania.
  • Etap 3 Pogłębienie dysfunkcji z etapu 2. Wraz ze wzrostem siły mięśniowej wypieracza moczu dochodzi do zmniejszenia możliwości kurczliwych mięśnia. Wzrost ilości zalegającego moczu po mikcji. Zmiany zwłóknieniowe w obrębie ściany pęcherza pogłębiają dysfunkcję.
  • Etap 4 Pęcherz moczowy dystensyjny (nieprawidłowe napięcie mięśniowe). Ściana narządu cienka i zwłókniała. Znikoma lub niemożliwa kurczliwość mięśniowa.

Głównym objawem przerostu prostaty są wszystkie dolegliwości związane z kompresją cewki moczowej. Nasilenie objawów jest związane z wielkością przerostu. Wśród najczęściej spotykanych wyróżnić możemy:

  • Trudności w oddawaniu moczu
  • Zmniejszony strumień
  • Potrzeba ciągłego parcia na pęcherz podczas mikcji
  • Zaleganie moczu (uczucie nie opróżnionego pęcherza)
  • Ciągły ucisk w kroczu
  • Kamica pęcherza moczowego
  • Zatrzymanie moczu
  • Wodonercze
  • Uropatię zatorową

W efekcie przeszkoda podpęcherzowa może prowadzić do ciężkich powikłań zatorowych moczu, co zwiększa ryzyko wystąpienia zakażeń układu moczowego oraz przewlekłej choroby nerek.

Łagodny przerost gruczołu krokowego rozpoznawany jest na podstawie badania per rectum i kwestionariusza IPSS (IPSS International Prostate Syptom Score). Dodatkowo wskazane jest przeprowadzenie kontroli USG u urologa oraz wykonanie uroflowmetrii jeżeli istnieje podejrzenie zalegania moczu w pęcherzu.

Leczenie pacjentów z BPH musi być wielopoziomowe. Jeżeli farmakoterapia jest nie skuteczna chory może zostać zakwalifikowany na zabieg endoskopowy lub operacyjny. Pojemność gruczołu krokowego kwalifikującego się do zabiegu operacyjnego to 100 ml (przy normie około 30 ml). Przy ciężkich przypadkach BPH istnieje potrzeba cewnikowania pacjenta.Rokowanie jest powiązane z wielkością przerostu oraz wtórnych zmian morfologicznych układu moczowego. Podczas terapii w gabinecie osteopatycznym należy zwrócić szczególna uwagę na aspekt rozluźnienia mięśniowego miednicy mniejszej. Nieodzownym aspektem terapii jest wdrożenie zajęć biofeedback połączonych z celowaną terapią manualną. Osteopatia wraz z swoimi zasadami bierze pod uwagę wszystkie możliwe mechanizmy wystąpienia dolegliwości i stara się znaleźć sposób pomocy pacjentowi terapia w gabinecie ma za zadanie wspomóc leczenie zasadnicze oraz zwiększyć komfort życia chorego. 

mgr Piotr Pecyna

CO LECZYMY?

POTRZEBUJESZ POMOCY SPECJALISTY

Napisz, zadzwoń, skontaktuj się!